Μάχη αεροδρομίου Λευκωσίας: Η πρώτη ελληνική επιτυχία

20-07-2011 14:15:17

Η ηρωική μάχη που έδωσαν οι Ελληνοκυπριακές δυνάμεις στο χώρο του αεροδρομίου Λευκωσίας για να αποτρέψουν την κατάληψή του από τον τούρκο εισβολέα ήταν από τις πλέον καθοριστικές μάχες στην Κύπρο τον Ιούλιο του ΄74. Ένα ολόκληρο σύνταγμα του τουρκικού στρατού σχεδόν 2000 άνδρες αποδεκατίζεται από τους Έλληνες καταδρομείς τριών λόχων, ύστερα από πείομονα Ελληνική αντίσταση. Στο κείμενο που ακολουθεί περιγράφεται η ηρωική προσπάθεια των δυνάμεων καταδρομών που οδήγησε στην απόκρουση αυτή της τουρκικής διείσδυσης η οποία επιχειρήθηκε όσο κρατούσε η ανακωχή και η οποία επιπρόσθετα αποτέλεσε την πρώτη Ελληνική επιτυχία στην Κύπρο τις δύσκολες εκείνες ημέρες για τον Ελληνισμό.

Το ξημέρωμα της 23/07, κατά την διάρκεια της ανακωχής, ο Ταγματάρχης (ΠΖ) Καταδρομών Παπαμελετίου ήταν ζωσμένος από φίδια. Από τη μία είχε πληροφορηθεί για τον φρικτό θάνατο των 27 παλικαριών που επέβαιναν στο "Νίκη 4". Όποιος υπηρέτησε στις Καταδρομές γνωρίζει πολύ καλά την ειδική ψυχολογική σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σε αξιωματικό και στρατιώτη. Από την άλλη, ήξερε ότι δεν ήταν ακόμα ώρα για δάκρυα, αφού δεν έτρεφε ψευδαισθήσεις…
Ήξερε καλά ότι οι Τούρκοι θα εκμεταλλευθούν την ανακωχή και θα επιχειρήσουν κατάληψη του αεροδρομίου. Αυτός βλέπεις δεν ήταν ποτέ καλός στις δημόσιες σχέσεις. Δεν διέθετε την απαιτούμενη ευφράδεια, ούτε καν την στοιχειώδη φωτογένεια. Διέθετε όμως πλήρη την επίγνωση της ευθύνης του, έναντι των στρατιωτών του και της Πατρίδας του.
Γι αυτό συνήθιζε να προλαβαίνει ο ίδιος τις εξελίξεις προτού να τον προλάβουν αυτές… Δεν άργησε να επαληθευθεί. Σε λίγο έλαβε πληροφορίες ότι μεγάλη Τουρκική Δύναμη προωθείτο προς την περίμετρο του αεροδρομίου, με σκοπό την κατάληψή του…Διάταξε τους τρεις λόχους της Μοίρας του, να ετοιμαστούν. Ο 41ος απλώθηκε ανά διμοιρία, στους τρεις ορόφους του κτιρίου του αερολιμένα, ο 42ος αριστερά και ο 43ος πίσω από την κάθετη λεωφόρο που οδηγούσε στο κτίριο.
Στο χώρο του αεροδρομίου, εκεί που είχε τοποθετηθεί ο λόχος του Κιουτσούκη, υπήρχε και ο ουλαμός των Μ-8 που παρείχαν μία στοιχειώδη προστασία τόσο στους άντρες της Α΄Μοίρας, όσο και σε κείνους της ΕΛΔΥΚ που είχαν καταφθάσει λίγο πιο πριν. Επικεφαλής των ελληνικών δυνάμεων που βρίσκονται στο αεροδρόμιο είναι ο ηρωϊκός ταγματάρχης από την Κρήτη, Βασίλειος Μανουράς.
Οι Έλληνες κομάντος άφησαν την Τουρκική δύναμη (ένα Τάγμα) να πλησιάσει διασπασμένη σε δύο σχηματισμούς.. Όταν πλησίασαν αρκετά, έγινε κόλαση. Από την ταράτσα του κτιρίου τα πυρά της διμοιρίας Μπένου ήταν κάθετα, ενώ ο 42ος έριχνε οριζόντια. Η Τουρκική Δύναμη "θερίστηκε". Κάποιοι προσπάθησαν να καλυφθούν πρόχειρα και να ανταποδώσουν τα πυρά, αλλά γρήγορα το μετάνιωσαν.
Οι Καναδοί παρατηρητές πληροφορούν τους Τούρκους που τα έχουν χαμένα (με τους άμαχους γέροντες τα γυναικόπαιδα και τους άτακτους Κύπριους υπερασπιστές, τα είχαν πάει μέχρι εκείνη την ώρα αρκετά καλά…) για την ακριβή δύναμη που υπερασπίζεται το αεροδρόμιο και μετά από λίγη ώρα οι εισβολείς επιτίθενται μετωπικά με πολλαπλάσια δύναμη. Τα πυρά των Ελλήνων Καταδρομέων τους θερίζουν κατά κύματα. Η θερμοκρασία είναι 40ο , ο ιδρώτας καίει τα μάτια των Ελλήνων πολεμιστών, μα τα πολυβόλα τους αφανίζουν τους επιτιθέμενους Τούρκους.
Οι φιλότουρκοι Καναδοί από το παρατηρητήριο ουρλιάζουν με απογοήτευση…Οι επιτιθέμενοι υποχωρούν βρίσκοντας καταφύγιο σε ένα δασύλλιο, που ήταν δίπλα στο Στρατόπεδο των Καναδών. Οι Ελληνικές απώλειες μέχρι εκείνη τη στιγμή: Ο σοβαρός τραυματισμός του Καταδρομέα Ανδρουλάκη και ο ηρωικός θάνατος Του Αρχιλοχία (ΤΘ) Αθανασίου Φωτόπουλου, που ακάλυπτος προχωρούσε βρίζοντας προς το Τουρκικό "γιουρούσι", θερίζοντάς το.
Σε μία ώρα ένα Τουρκικό ολόκληρο Σύνταγμα (2.000 άντρες) επιτίθεται μανιασμένα, κάνοντας "γιουρούσι", αλλά δέχεται σφοδρά πυρά από τους 41ο και 42ο λόχους που το χτυπάνε ανηλεώς και το αποδεκατίζουν. Σε λίγο, μετά τα Μ-8, αναλαμβάνει ο 43ος με τα Μ-79 (φορητά βομβοβόλα). Οι Τούρκοι τρέχουν υποχωρώντας πανικόβλητοι, άλλοι προς τη ρεματιά και άλλοι προς το αλσύλλιο. Οι πρώτοι θερίστηκαν από διασταυρούμενα πυρά των άλλων δύο λόχων. Μερικοί από τους δεύτερους ανέβηκαν στο Τουρκικό παρατηρητήριο ενός ανώνυμου λόφου. Κάποιος Καταδρομέας ούρλιαξε δείχνοντας με το δάχτυλο προς το ύψωμα.
"Επάνω…εκεί,… επάνω στο σπιτάκι μπήκαν Μεμέτια…Είναι περίπου 800 m ..φάτε τους τώρα… "
Δεν πρόλαβε να τελειώσει… Κάποιοι από τους δύο άλλους λόχους ρίχνουν βομβίδες λευκού φωσφόρου και στο αλσύλλιο γίνεται κόλαση, καθώς κατακαίγονται όσοι Τούρκοι είχαν καταφύγει εκεί…
Ο Μπένος δίνει εντολή στον σκοπευτή του ΠΑΟ να σκοπεύει προς το παρατηρητήριο. Το βλήμα σκάει δίπλα από τον στόχο. Οι Τούρκοι που είχαν φωλιάσει εκεί, φεύγουν πανικόβλητοι καθώς πιστεύουν ότι δέχονται μαζική επίθεση με όλμους.
Τα αεροδρόμιο δεν έπεσε τελικά στα χέρια των Τούρκων, αφού το απόγευμα κατέφθασαν οι επικεφαλής των Δυνάμεων του ΟΗΕ και από το ΓΕΕΦ διετάχθη παύση πυρός.

Τμήμα ιστορικών αφιερωμάτων

πηγη